Almanya, en büyük ikinci destekçisi olduğu Ukrayna’ya ve Ukraynalılara Rusya ile savaşın başladığı Şubat 2022’den bu yana 34 milyar avroluk mali, askeri ve insani dayanak tahsis etti fakat ülkenin 2025 bütçe planlamasına nazaran dayanağın azaltılacak olması tartışmalara yol açtı.
Rusya-Ukrayna savaşının Şubat 2022’de başlamasının akabinde Batılı ülkeler, Ukrayna’ya askeri, mali ve insani yardım sağladı. Almanya, bu dayanakta ABD’den sonra Ukrayna’ya yardım eden ülkeler ortasında ikinci sırada yer alıyor.
Ülkede Sosyal Demokrat Parti (SPD), Yeşiller ve Hür Demokrat Parti’den (FDP) oluşan koalisyon hükümetin muahedeye vardığı 2025 bütçe planlamasının akabinde tasarruf tedbirleri devreye girdi.
Alman basınına nazaran, savaşın başladığı 2022’den bu yana Almanya’nın Ukrayna’ya artarak devam eden dayanağı, bu yıl 7,1 milyara avro iken, yeni bütçe planlamasına nazaran gelecek yıl 4 milyar avroya inecek. Almanya 2026’da Ukrayna’ya dayanağını 3 milyar avroya indirecek, bunu takip eden 2027 ile 2028 yıllarında da Ukrayna’ya toplam 1 milyar avro yardım yapacak.
YENİ YARDIM YOK
Bu kapsamda Ukrayna’ya şimdiye kadar kararlaştırılanların dışında yeni yardımlar sağlanamayacağı tarafında ortaya çıkan haberler, Almanya’da tartışmalara neden oldu. Maliye Bakanı ve FDP Genel Lideri Christian Lindner’in Ukrayna’ya yardımların azaltılmasına ait talebini bir mektupla 5 Ağustos’ta Savunma Bakanlığına iletmesi, bu teşebbüsün birinci ayağı olarak gösterildi. Lindner’in mektupta Ukrayna’ya yardımlara ait “yeni önlemlerin yalnızca bu sene ve gelecek yılların bütçelerinde finansman sağlanması durumunda alınabileceğini” aktardığı söz edildi.
Alman basını, ayrıyeten hükümetin Ukrayna’ya askeri yardımları kısıtlamak zorunda kaldığını vurgulayan haberlerinde, Başbakan Olaf Scholz’un talimatıyla Savunma Bakanlığından gelecek ek taleplere onay verilmeyeceğini de aktardı.
Haberlerde, Alman hükümetinin gelecek yıllarda Ukrayna’ya daha çok “G7 ülkelerinin üzerinde anlaştığı ve Rusya’nın dondurulmuş varlıklarından elde edilecek karlardan” dayanak verilmesini istediği de belirtildi.
Öte yandan, Almanya’nın Ukrayna’ya dayanağın gerektiği sürece devam edeceğini ve Ukraynalıların buna güvenebileceğini sıklıkla lisana getiren Başbakan Scholz, 21 Ağustos’ta Moldova’nın başşehri Kişinev’de Cumhurbaşkanı Maya Sandu ile düzenlenen basın toplantısında, G7 önderlerinin Ukrayna’ya dondurulmuş Rus varlıklarından elde edilecek karın verilmesi konusundaki muahedesine dikkat çekti.
Scholz, “Bu teknik açıdan kuvvetli bir bahis fakat siyasi açıdan açıklığa kavuşturuldu. Teknik mevzuların açıklığa kavuşturulması şu anda gerçekleşiyor. Böylelikle memleketler arası toplum tarafından Ukrayna’ya verilen dayanağın değerli ölçüde artması garanti altına alınmış olacak.” sözünü kullandı.
TRUMP SEÇİLİRSE YARDIM DURABİLİR
Dondurulmuş Rus varlıklarından elde edilen gelirlerin ne vakit kullanılmaya başlanacağının bilinmemesi ve Almanya’nın gelecek yıllar için ayırdığı paranın şimdiden neler için harcanacağının kararlaştırılmış olması, Ukrayna’ya dayanağın sekteye uğrayabileceğine işaret ediyor.
Diğer yandan, ABD’de eski Lider Donald Trump’ın yine seçilmesi durumunda ABD’nin gelecekte Ukrayna’ya takviyesi sürdürmeyeceğinden de kaygı ediliyor.
Bu haber ve tartışmalar karşısında Alman hükümeti, Ukrayna’ya takviyesinin devam edeceğini belirtirken, Ukrayna’nın desteklenmesini isteyenler ise hükümetin gelecek yıllar için öngördüğü paranın kâfi olmayabileceğini tabir ediyor.